Opodatkowanie osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą

Jakie podatki płaci przedsiębiorca – osoba fizyczna (JDG)?
1. Skala podatkowa
a) podatek dochodowy
12% PIT – do kwoty nieprzekraczającej 120 000 zł. Przy czym z uwagi na kwotę wolną w wysokości 30.000 zł podatek dochodowy płacimy faktycznie od kwoty 90.000 zł. Jeżeli więc dochód wynosi 120.000 zł wówczas podatek wynosi 10.800 zł a nie 14.400 zł. Przy takim dochodzie realna stawka podatku wynosi 9%. Realnie 12% będzie płatne przy dochodzie ok. 130.000 zł czyli ok. 11.000 zł miesięcznie. Po opodatkowaniu będzie to ok. 10.000 zł miesięcznie po opodatkowaniu.
32% PIT – od kwoty powyżej 120 000 zł. Od nadwyżki ponad tę kwotę trzeba zapłacić podatek dochodowy w stawce 32%. Należy jednak pamiętać, że kwota wolna nie ma wpływu na przekroczenie tego limitu.
b) składka zdrowotna
9% od dochodu. Oznacza to, że łącznie z podatkiem dochodowym obciążenie wyniesie 21 % (realnie 18%) albo 41% przy dochodzie podlegającym drugiej skali podatkowej
c) inne obciążenia
Należy pamiętać, że do obciążeń publicznoprawnych należy zaliczyć również:
1) składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe) – 1418,48 zł miesięcznie
2) 4% daniny solidarnościowej – od dochodu przekraczającego 1 000 000 zł
Wobec specyfiki obliczania składki zdrowotnej zależnej od dochodu skala podatkowa przestaje się opłacać realnie od dochodu w wysokości ok. 150.000 zł w stosunku do podatku liniowego. W przypadku ryczałtu zależy to od stawki przy założeniu, że przychód równa się dochód do jednak w zasadzie się nie zdarza.
Warto tez pamiętać, że przy skali podatkowej można rozliczać się wspólnie z małżonkiem i korzystać z różnego rodzaju ulg podatkowych. Jeżeli wiec małżonek nie osiąga żadnych dochodów albo są one niskie do faktycznie możemy przyjąć, że limity w tym kwotę wolną możemy podwoić.
2. Podatek liniowy
19% PIT – niezależnie od wysokości dochodu przy czym istotne jest to, że w przeciwieństwie do skali podatkowej nie stosujemy kwoty wolnej ani ulg podatkowych. Składka zdrowotna nadal jest zależna od dochodu ale jej stawka wynosi 4,9% więc jest znacznie niższa i podlega odliczeniu od dochodu w kwocie do 10200 zł. Tym samym podatek liniowy jest opłacalny przy wyższych dochodach. Oszczędność może się zacząć od kwoty ok. 150.000 zł dochodu.
3. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
W przypadku ryczałtu najważniejsza zmiana polega na tym, że podatek płacony jest od przychodu a nie dochodu. Jeżeli więc ponosisz duże wydatki stanowiące koszt uzyskania przychodu to taki ryczałt może okazać się mało opłacalny.
Uwaga! Częsty błąd przedsiębiorców to przekonanie, ze przy ryczałcie nie muszą „brać faktur kosztowych” przez co taka forma rozliczeń jest łatwiejsza. To nieprawda. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 z późn. zm.) podatnicy są obowiązani posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów, prowadzić wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz, odrębnie za każdy rok podatkowy, ewidencję przychodów. Dokumenty te należy przy tym przechowywać w miejscu wykonywania działalności albo w biurze rachunkowym, któremu zostało powierzone prowadzenie ewidencji.
Przykładowe stawki ryczałtu wynoszą:
- 17% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów;
- 12% przychodów ze świadczenia usług:
- 8,5% przychodów do kwoty 100 000 zł oraz 12,5% przychodów od nadwyżki ponad kwotę 100 000 zł z tytułu świadczenia usług wynajmu i obsługi nieruchomości własnych lub dzierżawionych czy też wynajmu i dzierżawy pojazdów
- 5,5% przychodów z robót budowlanych
Ryczałt można stosować nawet jeżeli przychody są opodatkowane różnymi stawkami. Ryczałt może mieć zastosowanie wyłącznie do osób fizycznych.
Ryczałt jest opłacałby wówczas, gdy usługi świadczymy z wysoką marżą. Przykładowo przy usługach budowlanych ryczałt wynosi 5,5%. Jeżeli koszty stanowią do ok. 70% przychodu to wówczas ryczałt jest opłacalny. Jeżeli będą wyższe wówczas korzystniejszy jest podatek liniowy.
!PRZYKŁAD!
przychód 704.000zł, koszty 550.000 zł = dochód 154.000 zł,
SKALA | LINIOWY | RYCZAŁT 5,5% | |
Podatek PIT | 21 680 | 27826 | 38348 |
Składka zdrowotna | 13860 | 7546 | 13541 |
Razem obciążenia | 35540 | 35372 | 51889 |
przychód 709.000zł, koszty 400.000zł = dochód 309.000 zł
SKALA | LINIOWY | RYCZAŁT 5,5% | |
Podatek PIT | 71280 | 56772 | 38623 |
Składka zdrowotna | 27810 | 15141 | 13541 |
Razem obciążenia | 99090 | 71913 | 52164 |